maandag 19 juni 2017

Wespenkoningin gaat in mijn moestuinbak wonen.


Een aantal dagen geleden zat ik ‘s avonds wat te mijmeren op de stoel bij mijn experimentele moestuinbakken die ik twee jaar geleden had ingericht volgens het principe van de Hügelkultur / permacultuur .
Het leek net of er twee vechtende insecten over mijn hoofd heen vlogen. Even later zag ik een grote wesp langdurig rommelen achter een aardbeiplant in de grote moestuinteil. Er lag ook een dode wesp. De koningin zou in die bak toch niet bezig zijn met een nest? (zie rode streep in de bak hieronder)


Het zou een ideale plek ervoor zijn: de basis van deze bak bestaat immers uit grote stukken vermolmd hout met ruimte’s ertussen.
De volgende dag ging ik er een paar keer heen om te observeren. Met een tussenruimte van een aantal minuten zag ik de wesp uitvliegen en later weer terugkeren.
Die nacht zag ik in mijn dromen het nest uitgroeien tot een teilvullend wespennest met tientallen werksters, die in augustus heerlijk kwamen meegenieten van onze zoetigheden op het nabijgelegen terras.
Daarbij ben ik allergisch voor wespensteken, hoewel gedesensibiliseerd.
Wat te doen? Mijn mooie moestuinbak met bodemleven laten volspuiten met gif door een professional leek me niet fijn en kost ook nog eens 65 euro. Zelf ingrijpen is geen optie.

Die middag kwam een goede vriend langs,  groot natuurvriend met kennis van zaken.
Toen hem het probleem werd voorgelegd en hij ons tot in detail had bevraagd over de wespenactiviteit aldaar, besloot hij dat het vrijwel zeker om een klein, beginnend nest ging, dat hij wel durfde te verwijderen.
Hij keerde mijn teil voorzichtig om, en ja, daar kwam een nestje te voorschijn, ter grootte van een tennisbal. Hij vroeg om een grote pot en zag kans het nestje alsmede de koningin én een jonge wesp in de pot te krijgen. Hij zou het nest meenemen naar een rustige plek, waar het geen overlast kon geven.



Wat is zo’n nest mooi! Je ziet hieronder de cellen, door de koningin gemaakt uit fijngekauwde houtvezels ( de wesp heet papierwesp). In de cellen legt de koningin eitjes. Daaruit ontstaan larven, je ziet ze als gele bolletjes zitten in de cellen. Wanneer het zover is, dat de larven zich gaan verpoppen, worden de cellen dichtgemaakt: je ziet de witte dekseltjes zitten bij een aantal cellen. Als ze verpopt zijn komen de jonge werksters te voorschijn. De kleine wesp, die je linksonder de koningin ziet, is zo’n jonge werkster. 



De larven worden gevoed met een papje van fijngekauwde gevangen insecten. De insectenprut wordt aanvankelijk door de koningin toegediend aan de eerste larven, later nemen de werksters deze taak over. Zij verzorgen dan ook de koningin. De larven schijnen een zoetige stof af te scheiden, die de wespen oplikken. Wanneer in de loop van augustus het nest zijn einde gaat naderen, de koningin oud wordt en en minder larven worden geproduceerd, gaan de wespen de zoetigheid elders opzoeken en dan krijgen wij er last van.

Zo in de loop van september sterft het nest uit, de oude koningin en de werksters overlijden. De nieuwe koninginnen uit het nest hebben gepaard met een aantal mannetjes, die daarna ook niet meer nodig zijn. De koninginnen, zichtbaar groter dan een gewone werkster, zoeken een plaats om te overwinteren en dat kan ook in je huis zijn.
In het voorjaar komen ze dan wat sloom te voorschijn en gaan op zoek naar een nieuwe plek om een nest te maken. Dat is dus vaak in de grond, in een composthoop en in een takkenhoop. Er waren dit voorjaar trouwens opvallend veel wespenkoninginnen.
Het is best nuttig om in je eigen tuin alert te blijven op insectenbewegingen.

Ikzelf ben jaren geleden haast vermoord door een aantal woedende wespen, die me aanvielen toen ik een na snoeiwerk een tak in de takkenril wilde steken.
Wespennesten hoeven alleen maar te worden weggehaald, als ze op plaatsen zitten, waar ze voor jou erg hinderlijk gaan worden. Wespen vangen heel wat andere insecten weg en hebben hun nut.
Wanneer je eind augustus een nest in een uithoek van je tuin vindt en je gaat bij wijze van spreken begin september twee weken met vakantie, dan hoef je niets te doen. Wij hadden die ervaring vorig jaar, het nest was half september volledig inactief geworden.
Schakel voor opruimen in principe altijd een professional in. Wespensteken zijn niet ongevaarlijk. Een allergische reactie kan onverwacht optreden, ook al ben je vaker zonder problemen gestoken.
Ik heb ervaring :-(

De moestuinbak is inmiddels zoveel mogelijk in de oude staat teruggebracht.


zaterdag 3 juni 2017

De schoonheid van de voorzomer.


De natuur kwam in dit, aanvankelijk kille, voorjaar nogal traag op gang.
Maar na een aantal heerlijke warme en zonnige dagen zien we de laatste weken het groen als het ware exploderen. Bepaalde voorjaarsbloeiers, die toch aan wat lagere temperaturen gewend zijn, maken als het ware een groeispurt door en gaan versneld van knop naar bloem naar verwelkte bloem, zoals de afgelopen week bij de oosterse papaver en de rhododendrons.



Maar intussen zijn er een aantal plekjes in de tuin, waar alles zo mooi bloeit. Ik kan niet anders dan een aantal foto’s tonen van, wat misschien wel de allermooiste tijd van het jaar is: de voorzomer ofwel de late lente.

De alliums lijken het dit jaar bijzonder goed te doen:



De aren van het gele bosgierstgras (Milium effusum "Aureum") vangen het zonlicht zo mooi op:


De laatste witte Camassia's , wat zijn dit toch een mooie planten:  


Zo lang al ben ik een grote fan van dit eenvoudige papavertje, de Meconopsis cambrica: